Ekologiczny sylwester – jak powitać nowy rok w duchu less waste?

30 grudnia 2023

Przed nami szampańska sylwestrowa zabawa i szaleństwa karnawałowych balów, którymi uczcimy przywitanie Nowego Roku. Rosnąca świadomość ekologiczna sprawia, że wiele osób zaczyna zwracać uwagę na negatywne środowiskowe skutki hucznych imprez, z którymi nasza planeta będzie musiała zmagać się przez wiele kolejnych lat. Jak im zapobiec? Organizując eko sylwestra i karnawał less waste! W tym artykule podpowiemy, jak nie stracić głowy w tę jedną noc i świętować odpowiedzialnie, bez szkody dla środowiska.

Eko bale sylwestrowe i karnawałowe – czy to w ogóle możliwe?

Większości z nas sylwester i karnawał kojarzą się z błyskiem, blichtrem, brokatem i okazjonalnymi gadżetami. W trakcie przygotowań do hucznej zabawy łatwo zatracić się w kupowaniu dekoracji, strojów i dodatków, przygotowywaniu mnóstwa efektownych przekąsek oraz planowaniu rozbudowanego, sylwestrowego menu. Niestety, wiele z tych gadżetów i ozdób tuż po Nowym Roku trafi do kosza. Ich los podzielą też karnawałowe potrawy, które spędziły całą noc na stole i nie nadają się już do zjedzenia. Brzmi znajomo, prawda?

Na szczęście, efektem całonocnej zabawy wcale nie muszą być stosy odpadów i półmiski zmarnowanego jedzenia. Jeśli troszczysz się o los naszej planety, możesz zorganizować sylwestra less waste! Przygotowaliśmy kilka podpowiedzi, które być może zainspirują Cię do powitania Nowego Roku w stylu eko.

Sylwestrowe gadżety na cenzurowanym – czego unikać podczas przyjęcia?

Pierwszym krokiem do udanego świętowania w stylu eko jest ograniczenie, a najlepiej zupełne zrezygnowanie z kupowania wszelkich jednorazówek i produktów, które po kilku godzinach staną się niepotrzebnymi nikomu odpadami. Zaliczamy do nich m.in.:

• okazjonalne, gotowe dekoracje – balony, rozety, girlandy, serpentyny, konfetti itp.,
• imprezowe gadżety, np. czapeczki, trąbki, okularki, maski,
• akcesoria do przekąsek i koktajli, np. parasolki, palemki, pikery, jednorazowe mieszadełka, papilotki do babeczek, plastikowe patyczki do koreczków,
• produkty z brokatem i sypki brokat (również ten do włosów i makijażu) – brokat to mikroplastik, który nie nadaje się do recyklingu, a po zmyciu lub wyrzuceniu zanieczyszcza środowisko,
• jednorazowe naczynia i sztućce, zarówno plastikowe, jak i papierowe lub drewniane. Choć jednorazówki z plastiku zostały zakazane przez dyrektywę SUP, to nadal wiele sklepów wyprzedaje końcówki asortymentu w kusząco niskich cenach.

Jak zaplanować ekologicznego sylwestra i eko bal karnawałowy?

Wiesz już, z jakich produktów warto zrezygnować organizując eko sylwestra i bal karnawałowy. Czas przejść do planowania przyjęcia! Na początek, poświęć chwilę na dokładne przemyślenie najważniejszych kwestii i stworzenie planu działania. Dzięki niemu unikniesz stresu w ostatnich godzinach przed imprezą, a także zmniejszysz ryzyko nieprzemyślanych, niezbyt korzystnych dla środowiska wyborów.

Co w przypadku, jeśli nie jesteś organizatorem i nie masz wpływu na ostateczny kształt przyjęcia? Pamiętaj, że nadal możesz zaoferować swoją pomoc gospodarzom i przygotować dekoracje less waste oraz zrezygnować z zakupu ubrań lub dodatków, które włożysz tylko raz.

Sylwestrowe dekoracje less waste

O sylwestrowych dekoracjach warto pomyśleć odpowiednio wcześniej – na przygotowanie ozdób less waste lub zero waste będziesz potrzebować więcej czasu niż na zakup gotowych dekoracji. Zacznij od przejrzenia przedmiotów i gadżetów, które masz już w domu. Ogrodowa girlanda z żarówkami, migoczące lampki choinkowe, zapomniane świeczki, puste szklane butelki lub kryształowe szklanki mogą posłużyć do stworzenia efektownych dekoracji DIY! Jakich? Oto nasze pomysły:

• lampiony ze słoików lub szklanek – kryształowe szklanki pięknie rozpraszają blask świec, a słoik z warstwą gruboziarnistej soli, ozdobnych kamyczków lub kryształków na dnie może w mig zamienić się w ciekawy lampion na stół,
• migoczące latarenki – umieść lampki LED we wnętrzu szklanych butelek (najlepiej ciemnych i wysokich) lub ozdobnych słoików z metaliczną nakrętką,
• konfetti, serpentyny i pompony DIY – potnij papier, który pozostał po rozpakowaniu świątecznych prezentów i stwórz własne, ekologiczne ozdoby.

Jeśli nie wyobrażasz sobie sylwestra lub karnawału bez kolorowych świateł, poszukaj w swojej okolicy wypożyczalni oświetlenia i sprzętów imprezowych. Wypożyczenie stroboskopu, świetlnej kuli lub lampy RGB jest znacznie tańsze niż zakup nowego urządzenia i idealnie wpisuje się w ideę less waste.

Menu zero waste, czyli sylwestrowe przekąski bez marnowania

Żaden, nawet najbardziej ekologiczny sylwester czy karnawałowy bal nie obejdzie się bez konieczności zrobienia zakupów spożywczych. Przed wizytą w sklepie zaplanuj menu. Jeśli chcesz umieścić w nim kilka ciepłych dań, to ogranicz ilość przystawek i odwrotnie. Unikaj też przygotowywania nadmiaru jedzenia lub kolejnej sałatki „na wszelki wypadek” – żołądki Twoich gości nie są bez dna!

Podczas imprezowych zakupów i gotowania możesz skorzystać z naszych wskazówek, które pozwolą Ci uniknąć marnowania żywności:

• przejrzyj zapasy – być może sporo produktów masz już w swoim domu,
• przygotuj listę zakupów i umieść na niej ilość lub gramaturę potrzebnych produktów,
• kupuj napoje w dużych butelkach/kartonach, a najlepiej w szklanych opakowaniach zwrotnych,
• wybieraj produkty na wagę zamiast paczkowanych (np. warzywa, ciasteczka, gotowe przekąski),
• końcówki warzyw dodaj do leczo lub Strogonowa,
• zrezygnuj z lodu w kostkach na rzecz innych sposobów chłodzenia napojów. Jakich? Dowiesz się z artykułu: Co zamiast lodu w kostkach?

Jeśli nie masz chęci lub czasu na gotowanie, możesz rozważyć zamówienie cateringu. Firmy cateringowe zbierają zamówienia na sylwestra i inne okazje z odpowiednim wyprzedzeniem, a następnie kupują tylko tyle produktów, ile wykorzystają danego dnia.

Ekologiczne stroje, przebrania i kreacje – zrób je sam, wypożycz lub znajdź w szafie!

Zakup kreacji lub stroju, który włożysz tylko na tę jedną noc, zdecydowanie nie jest ekologicznym rozwiązaniem. Dlaczego? Sprawdź, jak fast fashion przyspiesza zmiany klimatu. Zachęcamy więc, żeby poszukiwanie ubrań na bal sylwestrowy lub karnawałowy rozpocząć… od własnej szafy. Klasyczna mała czarna, uniwersalne, gładkie bluzki, koszule, spódnice i spodnie są świetną bazą, do której wystarczy dobrać przyciągające wzrok dodatki. Tych również nie musisz kupować – możesz pożyczyć je od znajomych lub rodziny!

Pożyczanie i wypożyczanie strojów wieczorowych oraz kostiumów (na imprezy tematyczne lub dziecięce bale) to kwintesencja eko sylwestra. Za sukienkę lub garnitur z wypożyczalni zapłacisz zaledwie ułamek ceny nowego ubrania, a przy okazji zyskasz pewność, że kreacja nie będzie kurzyła się w szafie, lecz posłuży też innym osobom. Dobrym pomysłem jest również zerknięcie do szafy mamy, przyjaciółki lub siostry.

A jeśli wszystkie te sposoby zawiodą? Cóż, wtedy zazwyczaj trzeba poszukać nowego ubrania, niekoniecznie z metką. Możesz zerknąć do lokalnych second handów lub na popularne portale z ogłoszeniami. Jeśli udasz się do sklepu, postaraj się wybierać klasyczne i uniwersalne ubrania, które założysz również na inne okazje.

Noworoczne sprzątanie – gdzie wyrzucić śmieci po sylwestrze?

Wszystkich tych, którzy spędzają sylwestra na szampańskiej zabawie czeka również noworoczne sprzątanie. Podczas porządków warto pamiętać o prawidłowym sortowaniu wszystkich odpadów i resztek, by jak najwięcej z nich mogło otrzymać drugie życie.

Nawet jeśli sama zabawa sylwestrowa lub karnawałowa niekoniecznie przebiegała w stylu eko, to nadal możesz przysłużyć się środowisku sprzątając po sobie i odpowiednio segregując wszystkie odpady. Jak? Podpowiadamy.

Gdzie wyrzucić butelkę po szampanie i korek od wina?

Szklane butelki po szampanie i winie musującym wyrzuć do zielonego pojemnika. Zanim to zrobisz, koniecznie sprawdź, czy w Twojej gminie zalecane jest sortowanie szkła na przezroczyste i kolorowe! Przed wyrzuceniem butelek nie musisz zrywać z nich papierowych etykiet. Usuń tylko etykiety z plastiku (tzw. sleeve) i metalową folię oraz obejmę, która zwykle zabezpiecza korek (muszą trafić do żółtego pojemnika).

Gdzie wyrzucić korek po szampanie? Klasyczny korek wyrzuć do odpadów zmieszanych, a plastikowy – do pojemnika na tworzywa sztuczne.

Gdzie wyrzucić opakowania po jedzeniu i napojach?

Najbardziej problematycznymi sylwestrowymi pozostałościami są opakowania po jedzeniu, które wykonane są z najróżniejszych materiałów. Poniżej znajdziesz krótką „ściągę” z sortowania najpopularniejszych poimprezowych odpadów:

• plastikowe butelki – żółty pojemnik,
• kartony po napojach i mleku – żółty pojemnik,
• szklane butelki – zielony pojemnik; jeśli w Twojej gminie należy sortować szkło na bezbarwne i kolorowe, to przezroczyste butelki wyrzuć do białego pojemnika, a barwione – do zielonego,
• zabrudzone jednorazówki (papierowe talerzyki, kubeczki i słomki, kartonowe opakowania po ciastach i przekąskach z cateringu) – pojemnik na odpady zmieszane,
• karton po pizzy – czysty powinien trafić do niebieskiego pojemnika, a zabrudzony np. tłuszczem – do odpadów zmieszanych,
• foliowe opakowania po ciastkach, cukierkach, chipsach i innych przekąskach – żółty pojemnik.

Więcej o sortowaniu nietypowych odpadów pozostałych po przyjęciu przeczytasz w naszym artykule o grillowaniu zero waste.

Co zrobić z resztkami jedzenia?

Jeśli po przyjęciu zostało Ci sporo jedzenia, które nadal nadaje się do spożycia, to możesz wykorzystać je na kilka. Najprostszym jest zamrożenie poporcjowanych dań i wykorzystanie ich w późniejszym terminie, np. na drugie śniadanie lub lunch do pracy. Możesz też podzielić się niepotrzebnymi potrawami. Zanieś je do pobliskiej jadłopodzielni, zamieść ogłoszenie na lokalnej grupie lub daj swoim gościom, kiedy będą wracać do domu. Proste potrawy, np. pieczone mięsa i warzywa, możesz „przerobić” na zapiekankę, sałatkę, bigos, leczo lub inne dania, na które akurat masz ochotę.

Jedzenie, które stało na stole przez wiele godzin, zwykle nie nadaje się już do spożycia. W takiej sytuacji należy wyrzucić je do bioodpadów (z wyjątkiem mięsa, kości i ryb, które trafiają do odpadów zmieszanych).

Gdzie wyrzucić sylwestrowe dekoracje?

Po zdjęciu i zebraniu sylwestrowych dekoracji, należy je prawidłowo posortować. Wszystkie foliowe odpady: pompony, rozety, girlandy, celofan, wstążeczki itp. powinno się wyrzucać do pojemnika plastik. Dekoracje i gadżety z papieru: rozety, girlandy, konfetti, serpentyny, czapeczki i maseczki wyrzuć do niebieskiego pojemnika na papier. Jeśli czapeczki lub maski mają gumkę, oddziel ją i wyrzuć do odpadów zmieszanych.

Problematycznym odpadem mogą być balony, które zawsze powinny trafić do odpadów zmieszanych (zarówno foliowe, jak i gumowe). Do tego samego kosza należy wyrzucać ozdoby do ciast i przekąsek: pikery, topery, parasolki, papilotki itp.

Posprzątaj po fajerwerkach! Jak sortować najczęstsze odpady?

Lubisz witać Nowy Rok przy akompaniamencie strzelających fajerwerków? Pamiętaj, by posprzątać powstałe w ten sposób odpady! Możesz to zrobić od razu albo zaczekać do rana, kiedy łatwiej będzie odnaleźć wszystkie elementy sztucznych ogni.

Wystrzelone fajerwerki należy umieszczać w metalowym pojemniku wypełnionym wodą. Wyjątkiem są niewypały – te zawsze trzeba pozostawić na minimum 20 minut lub nawet do rana, jeśli ma to miejsce na własnej, zamkniętej posesji. Po tym czasie wszystkie elementy (niezależnie od materiału, z którego są wykonane) trzeba wyrzucić do czarnego pojemnika na odpady zmieszane.

Gdzie wyrzucić choinkę?

W okresie noworocznym lub w karnawale zwykle zdejmuje się też ozdoby świąteczne i rozbiera się choinki. O ile choinkowe dekoracje przeważnie trafiają do pudełek i schowków, to już usychające drzewko niekoniecznie chce się zachować na przyszły rok. Gdzie je wyrzucić? To zależy. Żywą, ciętą choinkę wyrzuć do bioodpadów. Jeśli Twoje drzewko ma spore rozmiary, to przed wyrzuceniem potnij je na mniejsze kawałki. Choinki w doniczce nie można wyrzucić w całości. Ziemię należy wysypać do kosza na odpady zmieszane, a doniczkę wyrzucić do pojemnika na plastik.

A co z choinkami sztucznymi? Jeśli nie nadają się już do użytku, oddaj je do PSZOKu lub zaczekaj na odbiór odpadów wielkogabarytowych. Malutkie sztuczne choinki możesz też wyrzucić do odpadów zmieszanych.

Teraz wiesz już, jak zorganizować eko sylwestra i bal karnawałowy less waste oraz jak posprzątać po udanej zabawie. Możesz więc śmiało przystąpić do planowania swojego przyjęcia. Powodzenia!