Co to są opakowania wielomateriałowe?

27 listopada 2020

Opakowania wielomateriałowe – wykonane co najmniej z dwóch różnych materiałów (np.: papier, tworzywa sztuczne, aluminium), których nie można rozdzielić ręcznie lub za pomocą prostych metod mechanicznych. Co to oznacza w praktyce? Że popularne słoiki na dżemy z papierowymi etykietami i metalowymi nakrętkami nie są wielomateriałowe – łatwo oddzielić jeden element od drugiego. Za to kartoniki na płynną żywność są wielomateriałowe – trudno oddzielić poszczególne warstwy, z których składa się opakowanie.

Kartonik na płynną żywność – popularne opakowanie wielomateriałowe

Najbardziej charakterystycznym i rozpowszechnionym przykładem opakowania wielomateriałowego są kartoniki na płynną żywność – stanowią aż 60% wszystkich opakowań wielomateriałowych w Polsce! Wykorzystuje się je do pakowania produktów spożywczych, takich jak mleko czy sok. Kartoniki, choć z wyglądu się nie różnią, mogą być zbudowane z różnych warstw. Poszczególne warstwy usztywniają opakowanie, chronią przed światłem, tlenem i wahaniami temperatury.

Dzięki temu produkty spożywcze zachowują świeżość i są bezpieczne przed działaniem grzybów i bakterii. Kartoniki na płynną żywność są lekkie, a przez to przyjazne w codziennych zakupach. Mają też sprytne zamknięcia, np.: nakrętki ułatwiające wielokrotne otwieranie. Długie terminy ważności produktów w takich opakowaniach, pomagają również zmniejszyć marnotrawstwo żywności.

Dodatkowo, tego typu opakowania są elastyczne i wytrzymałe, co ma ogromne znaczenie przy przewożeniu żywności. Fakt, że można je pakować ciasno jeden przy drugim pomaga też maksymalnie wykorzystać przestrzeń, a tym samym zmniejszyć emisję dwutlenku węgla podczas transportu – jednorazowo przewozi się więcej produktów.

Opakowania wielomateriałowe w domu

Tuby laminatowe (PE/Al/PE) – wykorzystywane na przykład w przemyśle kosmetycznym. Chronią pasty do zębów, kremy i balsamy przed działaniem promieni słonecznych, tlenu lub wilgoci. Dzięki wielu warstwom, zawartość takich opakowań jest zabezpieczona przed czynnikami zewnętrznymi, co zapobiega zmianie ich właściwości. Możesz dłużej cieszyć się swoimi ulubionymi kosmetykami!

Owinięcia i torebki (Al/papier; papier/PE; PET/Al/PE; PPmet/PE itp.) – sprawdzają się jako opakowania na produkty drobne, precyzyjnie odmierzone oraz wrażliwe na działanie czynników zewnętrznych, np.: leki, przyprawy, kawę. Chronią m.in. przed wilgocią i zatrzymują aromaty.

Jak zmniejszyć ilość odpadów opakowaniowych?

1. Sprawdź, czy poszukiwany przez Ciebie produkt możesz kupić bez opakowania, np.: na wagę do własnego wielorazowego pojemnika.
   
2. Kupuj na miarę potrzeb – dobierz wielkość opakowania oraz rodzaj produktu (typ pasty do zębów, przyprawę, smak soku) do swoich preferencji i ulubionych przepisów. Kupując na zapas czy pod wpływem impulsu, ryzykujesz przeterminowanie zawartości albo zmarnowanie produktu, który nie znajdzie zastosowania w Twoim domu.
   
3. Czytaj wskazówki dotyczące przechowywania produktu po otwarciu opakowania i stosuj się do nich, aby zawartość jak najdłużej pozostała świeża.

Jak postępować z opakowaniami wielomateriałowymi?

Zanim wyrzucisz opakowanie, trzeba je opróżnić do końca, a następnie zgnieść. Nie trzeba ich myć (wyjątek stanowi takie zalecenie w regulaminie gminnym)! Jeżeli możliwe jest oddzielenie zamknięcia (np. nakrętka w kartonie od mleka) – zrób to.

Co do zasady, opakowania wielomateriałowe takie jak np. kartony po napojach lub opakowania po chipsach wyrzucamy do pojemnika na tworzywa sztuczne i metale, jednak szczegółowy sposób segregacji odpadów określa gmina – szukaj informacji w lokalnym urzędzie lub na jego stronach internetowych.

Jak działa recykling opakowań wielomateriałowych?

Recykling opakowań to proces polegający na przetworzeniu zużytych opakowań na nowe produkty (w tym również opakowania, ubrania). Najlepszą formą wsparcia recyklingu jest domowa segregacja opakowań.
Każde opakowanie umieszczone w pojemniku do selektywnej zbiórki ogranicza zużycie surowców naturalnych: kartonik, zamiast trafić na składowisko odpadów, powędruje do przetworzenia.

Przetworzenie opakowań wielomateriałowych jest trudniejsze niż w przypadku opakowań z jednego surowca (np.: papieru). Dzieje się tak głównie ze względu na konieczność oddzielenia poszczególnych warstw – wymaga to wyspecjalizowanych urządzeń i energii, co spowalnia procesy przetwórcze.

To generuje większe koszty recyklingu niż przetwórstwo opakowań monomateriałowych. W Polsce recyklingowi poddawane są przede wszystkim kartony do płynnej żywności. Jedna z form ich przetwarzania opiera się na rozwłóknieniu kartonów w celu odzyskania z nich włókien papieru, które są następnie wykorzystywane do tworzenia nowych wyrobów papierniczych. Drugim sposobem recyklingu kartoników jest produkcja płyt do wykorzystania w budownictwie i przemyśle meblarskim. Aluminium (ALU) i polietylen (PE) odzyskane z kartonów nadają się przede wszystkim do wykorzystania energetycznego, ale wciąż poszukuje się metod umożliwiających skuteczny rozdział tych materiałów i ich dalszy recykling.